Łapanów. Program naprawczy nie dostał akceptacji RIO. Komisarz zastąpi wójta?

Na koniec 2018 roku zadłużenie gminy Łapanów wyniosło 27,3 mln zł, co stanowiło 67,88 proc. ubiegłorocznych dochodów. W przeliczeniu na mieszkańca gminy, dług wynosi ok. 3 400 zł na osobę.

Sytuacja stała się na tyle poważna, że budżet gminy na 2019 rok uchwaliła w lutym Regionalna Izba Obrachunkowa. Plan dochodów i wydatków wynosi niespełna 40 mln zł i zakłada ostre cięcia. Na wydatki majątkowe przewidziano niespełna 600 tys. zł. Oznacza to brak poważniejszych inwestycji. Budżet nie przewiduje nawet ...nocnego oświetlania ulic, stąd od 1 kwietnia gmina nie zapala ulicznych lamp.

Program naprawczy

Wezwana przez RIO, rada gminy Łapanów uchwaliła 29 kwietnia program postępowania naprawczego. Zakłada on ponad 6,2 mln zł oszczędności w trzy lata. W tym roku założono oszczędności rzędu ok. 600 tys. zł, a w latach 2020-2022 - po ok. 1,9 mln zł rocznie.

Gmina szuka oszczędności w oświacie (m.in. poprzez zmiany obwodów szkół, redukcję etatów), promocji (rezygnacja z Dni Łapanowa), a także w kosztach administracji (ograniczenie zatrudnienia, brak podwyżek). Przewidziano też podwyżkę podatku od nieruchomości dla przedsiębiorców i rezygnację z dopłat do oczyszczania ścieków. Plan zakłada nawet obniżkę diet radnych oraz inkasa dla sołtysów.

Negatywna opinia RIO

Według składu orzekającego Regionalnej Izby Obrachunkowej, oszczędności zostały wskazane za mało konkretnie. Nie dopatrzyła się bowiem sposobu obliczenia cięć na kwotę 1,15 mln zł, czyli ok. 60 procent rocznych oszczędności.

„Nie sposób ocenić, czy założone jako oszczędności [...] kwoty są realne do osiągnięcia” - czytamy w uzasadnieniu uchwały składu orzekającego RIO. Zaraz poniżej dodano, że gmina ma „realne możliwości”, aby w ciągu trzech najbliższych lat poprawić sytuację finansową i odzyskać autonomię przy ustalaniu budżetu.

- W ciągu 14 dni zostanie złożone odwołanie od tej decyzji, w którym doprecyzowane zostaną szczegóły dotyczące planowanych oszczędności i przesłane do RIO - zapowiada wójt Andrzej Śliwa.

Co z mostem w Kamyku?

Wielką niewiadomą są losy nowego mostu na Stradomce w Kamyku. Poprzedni wójt Robert Roj w ubiegłym roku doprowadził do rozebrania starej konstrukcji i wykonania I etapu budowy nowej przeprawy. Powstały przyczółki oraz tymczasowa kładka dla pieszych.

Gmina dostała 7 mln zł promesy na wybudowanie mostu, ale zakłada ona 20 proc. wkładu własnego. Na razie prace nie mogą ruszyć, bo samorząd nie może zaciągnąć kredytu na wkład własny (ok. 1 mln zł). Wójt czyni starania, by całość inwestycji sfinansowało ministerstwo. - Szkoda powodziowa, która znacznie uszkodziła most wystąpiła w 2010 r. a usuwanie skutków powodzi z tego okresu finansowane było w stu procentach - argumentuje Andrzej Śliwa.

Jakby tego było mało, wykonawca który złożył najniższą ofertę uznał, że nie doszacował kosztów i zażądał ponownego przeliczenia inwestycji. Gmina się nie zgodziła, dlatego wystąpił do Krajowej Izby Odwoławczej. W chwili zamykania tego wydania, nie było znane orzeczenie KIO.

Zadłużenie mocno obciąża finanse gminy

Według harmonogramu spłaty zadłużenia, tylko w tym roku gmina Łapanów musi zapłacić ponad 900 tys. zł odsetek od kredytów i pożyczek zaciąganych w bankach i parabankach. To więcej niż tegoroczne wydatki na inwestycje (590 tys. zł). Oprócz tego samorząd planuje spłacić raty na kwotę 120 tys. zł, dodatkowo również wykupić nieruchomości za 583 tys. zł i uiścić czynsz dzierżawny na kolejne 305 tys. zł. Założono też spłatę zobowiązań wymagalnych rzędu 287 tys. zł. W sumie daje to 2,2 mln zł w 2019 roku.

Spłata długu jeszcze przez 16 lat

Obecny harmonogram zakłada spłatę zadłużenia gminy do 2035 roku. Ostatnia zaplanowana rata ma wynieść 1,2 mln zł, a odsetki założone na 2035 rok to 75,6 tys. zł. W latach 2019-2035 gmina Łapanów ma zapłacić 10,2 mln zł samych tylko odsetek.