Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Rząd: Małopolska zakładnikiem sukcesu, ale pieniądze unijne nadal mają płynąć dużym strumieniem. Fundusze będą m.in. na walkę ze smogiem

Piotr Tymczak
Piotr Tymczak
Po podziale funduszy europejskich na lata 2021-2027 na programy regionalne Małopolsce przypadła kwota 1,54 mld euro.
Po podziale funduszy europejskich na lata 2021-2027 na programy regionalne Małopolsce przypadła kwota 1,54 mld euro.
Waldemara Buda, wiceminister funduszy i polityki regionalnej, przedstawił plan dla Małopolski związany z rozdzieleniem środków unijnych w nowej perspektywie na lata 2021-2027. Przedstawiciele opozycji krytykują rząd PiS i władze województwa za niekorzystne rozdysponowanie unijnych środków na najbliższe lata dla Małopolski. Rządzący odpowiadają, że biorąc pod uwagę różne możliwości unijnego wsparcia, funduszy w Małopolsce powinno być nawet więcej.

FLESZ - Uwaga piesi! Mandat za telefon na pasach

Rozmawiamy o perspektywie siedmioletniej rozdysponowania funduszy europejskich. To są bardzo duże środki, które stymulują rozwój. A obecna perspektywa pokazała, że środki unijne mocno wspierają rozwój Małopolski. Mamy też twarde dane, które pokazują, że te pieniądze są dobrze inwestowane w tym regionie

- podkreśla Waldemar Buda, wiceminister w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej.

Trwają właśnie konsultacje społeczne Umowy Partnerstwa, najważniejszego dokumentu określającego, w co Polska zainwestuje fundusze europejskie na lata 2021-2027. Chodzi o 76 mld euro z unijnej polityki spójności (72,2 mld euro) i Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji (3,8 mld euro). Projekt Umowy Partnerstwa przygotowało Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Dokument jest konsultowany we wszystkich województwach, również w Małopolsce.

Podobnie jak w latach 2014-2020 również w nowej, rozpoczynającej się perspektywie około 60 proc. funduszy z polityki spójności trafi do programów realizowanych na poziomie krajowym. Pozostałe 40 proc. otrzymają programy regionalne, zarządzane przez marszałków województw.

Po podziale funduszy na programy regionalne Małopolsce przypadła kwota 1,54 mld euro. Przypomnijmy, że posłowie Koalicji Obywatelskiej z Małopolski, Aleksander Miszalski i Marek Sowa, skrytykowali rząd PiS oraz władze Małopolski za niekorzystne rozdzielenie środków unijnych w nowej perspektywie na lata 2021-2027. Z ich wyliczeń wynika, że w efekcie Małopolska może otrzymać mniej o 6 mld zł, niż w poprzedniej perspektywie.

- W ubiegłej perspektywie to było 2,8 mld euro, czyli 13 mld zł, a teraz jest 1,54 mld euro, czyli 6 mld zł mniej - mówił Marek Sowa. Jego zdaniem Małopolska została najbardziej pokrzywdzona przy proponowanym podziale środków w ramach budżetów regionalnych. - To rzecz, która nie miała się prawa zdarzyć. Wystarczyło utrzymać mechanizm podziału środków z przełomu lat 2013 i 2014 - zaznaczył poseł Marek Sowa.

Przedstawiciele rządu odpierają zarzuty o złe potraktowanie Małopolski. Zwracają uwagę, że zmienił się sposób dysponowania środkami europejskimi. - W poprzedniej perspektywie było jedno źródło Regionalny Program Operacyjny. Teraz będzie kilka źródeł, a program operacyjny będzie podzielony na dwa etapy - podstawową lokację 75 proc. środków, natomiast 25 proc. z nich przeznaczono na rezerwę programową do podziału na późniejszym etapie - wyjaśnia wiceminister Waldemar Buda.

Wymienia przy tym pozostałe źródła unijnego dofinansowania i wskazuje, że do 1,54 mld euro trzeba doliczyć kilkaset milionów z tzw. kontraktu programowego (do podziału na województwa pozostaje ponad 7 miliardów euro), a także 250 mln euro z funduszu sprawiedliwej transformacji. Do tego mają dojść pieniądze z Krajowego Programu Odbudowy (nie można na razie wskazać konkretnej kwoty), które będą przeznaczane na odbudowę gospodarek po pandemii (w przypadku Małopolski będzie to dotyczyło m.in. sektora turystycznego, rekreacyjnego i sportowego).

- Robi się więc kwota dużo większa niż w poprzedniej perspektywie. Tych środków będzie więcej i przed Małopolską świetny czas. Z punktu widzenia rozwoju regionu nie ma znaczenia, z którego źródła środki wpływają. Znaczenie ma to, ile ich łącznie jest i czy są efektywnie wydawane - komentuje wiceminister Waldemar Buda. - Trzeba zrozumieć, że polityka spójności i regionalne programy operacyjne w skali wszystkich środków uległ znacznemu zmniejszeniu procentowemu. Pojawiły się nowe źródła. Każdy to zrozumie, nawet dziecko, że jak kiedyś dostawał 10 zł kieszonkowego, to miał 10 zł. A jak teraz dostanie co tydzień po 2,5 zł to też miesięcznie będzie miał 10 zł. Nie można więc tego porównywać tak, że kiedyś miało się 10 zł a teraz 2,5 zł. Obecnie bowiem w przypadku rozdzielania funduszy europejskich mamy cztery źródła rozdysponowywania pieniędzy i łącznie będzie ich więcej niż w poprzedniej perspektywie - dodaje.

Wiceminister Waldemar Buda zwraca przy tym uwagę, że przekazywanie środków z polityki spójności jest wyrównywaniem szans między regionami.

- Trzeba czuć specyfikę tych środków. Polityka spójności to wyrównywanie szans między regionami nie tylko w kraju, ale w całej Europie. Są regiony, które praktycznie ze środków europejskich nie korzystają, ponieważ weszły na taki poziom rozwoju, że fundusze są przenoszone na inne regiony, by mogły dorównywać do średniego poziomu. Sporo osób może powiedzieć, że teraz w tej podstawowej alokacji mamy tych funduszy mniej, karze się nas za to, że nam tak dobrze idzie z punktu gospodarczego. Trochę tak jest, dlatego że im lepiej region wypada w poprzedniej perspektywie, tym mniejsza alokacja jest na kolejną. Tak jest też trochę z Małopolską, która jest zakładnikiem własnego sukcesu - komentuje wiceminister Waldemar Buda. - Świetna dynamika rozwoju Małopolski pokazuje, że współczynniki przydzielania środków w ramach podstawowej perspektywy jest taka, a nie inna. Wydatki na badania i rozwój, PKB na mieszkańca, demografia - ubytek ludności i liczba zaludnienia są na przekraczającym krajową średnią poziomie. Dlatego trzeba mieć perspektywę do czego służy polityka spójności. Im lepiej zrealizujemy efekty w poprzedniej siedmiolatce, tym mniej środków będzie na kolejną - dodaje.

Na co zostaną przeznaczone fundusze z puli 1,54 mld euro dla Małopolski?

Plan jest taki, by środki trafiły w dużej mierze na transformację gospodarki - do gospodarki zielonej. - Myślę, że z punktu widzenia Małopolski właśnie w tym segmencie najbardziej odczujemy zainwestowanie funduszy europejskich. Mamy sporo do zrobienia chociażby jeżeli chodzi o dbanie o klimat, czyste powietrze, ekologię, poprawę komfortu życia. Będą więc na to wydatkowane środki. Nie tylko w tak dużych ośrodkach jak Kraków, ale też w mniejszych. Priorytetem są też rozwiązania cyfrowe. Pandemia pokazała, że jest to właściwy kierunek. Produktywność gospodarki przy wykorzystaniu narzędzi cyfrowych rośnie skokowo. Europa jest w pełni świadoma, że cyfryzacja jest kluczem w wyścigu technologicznym - zaznacza wiceminister Waldemar Buda.

Małopolska jest też jednym z sześciu regionów (oprócz tego województwa: śląskie, łódzkie, lubelskie, dolnośląskie i wielkopolskie), które otrzymają wsparcie z funduszu sprawiedliwej transformacji.

- Mamy w Małopolsce górniczy region oświęcimski, który będzie wymagał szczególnego potraktowania. Tam pojawiają się problemy związane z odchodzeniem od tradycyjnych sposobów pozyskiwania źródeł energii. Stąd są środki na łagodzenie skutków takich transformacji. Nasza wstępna propozycja, to wsparcie na poziomie ok. 260 mln euro, a więc to ponad 1 mld zł - wylicza wiceminister Waldemar Buda. - Musimy też pamiętać, że z punktu widzenia pandemii powstaje krajowy plan odbudowy związany z dotacjami zarządzanych z poziomu krajowego, ale spora część tych środków spłynie do Małopolski. A jak dołożymy do tego Krajowy Program Odbudowy, to będziemy mieć cały obraz tego, ile środków europejskich trafi w najbliższych sześciu, siedmiu latach do Małopolski. Tylko takie globalne, pełne podejście pokazuje, że Małopolska będzie nawet wzmocniona finansowo - dodaje.

W rządzie spodziewają się, że jeszcze w 2021 roku uda się pierwsze środki unijne skierować do regionów, aby realizować pierwsze zadania.

Konsultacje, które mają na celu zebranie opinii i uwag na temat kierunków wsparcia z funduszy europejskich w przyszłej perspektywie, prowadzone są w formule on-line. Spotkania są otwarte, udział w nich mogą wziąć wszyscy zainteresowani tą tematyką. Dokument i formularz zgłaszania uwag będą dostępne na stronie funduszeeuropejskie.gov.pl.

Tak rozdzielone zostały fundusze między województwa na programy regionalne:

  • dolnośląskie – 870 mln euro
  • kujawsko-pomorskie – 1,475 mld euro
  • lubelskie – 1,768 mld euro
  • lubuskie – 736 mln euro
  • łódzkie – 1,631 mld euro
  • małopolskie – 1,541 mld euro
  • mazowieckie – 1,67 mld euro
  • opolskie – 763 mln euro
  • podkarpackie – 1,661 mld euro
  • podlaskie – 992 mln euro
  • pomorskie – 1,129 mld euro
  • śląskie – 2,365 mld euro
  • świętokrzyskie – 1,106 mld euro
  • warmińsko-mazurskie – 1,228 mld euro
  • wielkopolskie – 1,070 mld euro
  • zachodniopomorskie – 1,311 mld euro

Podział środków na poszczególne programy krajowe:

  • Infrastruktura i Środowisko – 25,1 mld euro (między innymi największe inwestycje infrastrukturalne, drogi, koleje, transport publiczny, ochrona środowiska)
  • Inteligentny Rozwój – 8 mld euro (między innymi innowacje, współpraca nauki i biznesu)
  • Wiedza, Edukacja, Rozwój – 4,3 mld euro (między innymi nauka, edukacja, żłobki, sprawy społeczne)
  • Polska Cyfrowa – 2 mld euro (między innymi cyfryzacja, sieci szerokopasmowe)
  • Polska Wschodnia – 2,5 mld euro (specjalna pula wsparcia dla województw Polski Wschodniej)
  • Pomoc Techniczna – 0,5 mld euro (wsparcie dla instytucji wdrażających fundusze UE)
  • Program dotyczący sprawiedliwej transformacji – 4,4 mld euro (pomoc w transformacji dla regionów górniczych: śląskiego, małopolskiego, dolnośląskiego, wielkopolskiego, łódzkiego i lubelskiego)
  • Program Pomoc Żywnościowa – 0,2 mld euro
  • Program Ryby – 0,5 mld euro
  • programy Europejskiej Współpracy Terytorialnej – 0,56 mld euro

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo
Wróć na bochnia.naszemiasto.pl Nasze Miasto