Gmina Łapanów. Samowola budowlana przy przebudowie zabytkowego dworu w Zbydniowie. Konserwator zabytków nakazał wstrzymanie prac

Tarnowska delegatura Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków dostała w ubiegłym tygodniu anonimowe zgłoszenie o rozbiórce zabytkowego dworu w Zbydniowie. Jeszcze tego samego dnia przeprowadzono oględziny, stwierdzając prowadzenie robót budowlanych bez pozwolenia Małopolskiego Konserwatora Zabytków.

- Rozebrano w całości dach, stropy, fragmenty ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Zlikwidowano również całe wyposażenie wnętrza wraz z posadzką. Na miejscu stwierdzono prowadzenie prac dążących prawdopodobnie do rozbudowy obiektu - wylicza Paulina Obara, kierownik tarnowskiej delegatury Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie.

Z dniem 21.10.2022 wstrzymano prowadzenie wszelkich prac i robót budowlanych przy zabytku. - Najważniejsze, aby w tym momencie zabezpieczyć pozostałości dworu. Wydany zostanie nakaz w tej sprawie. Ze stanowiska konserwatorskiego obiekt należy odbudować, przywracając do stanu pierwotnego.

Paulina Obara zapowiada wyciągnięcie konsekwencji względem właściciela dworu. - Mamy do czynienia z prawie doszczętnie zniszczonym zabytkiem, ktoś musi za to ponieść konsekwencję - uważa.

Zgodnie z Ustawą o ochronie zabytków, na właściciela dworu może ostać nałożona kara pieniężna w wysokości nawet do 500 tys. zł. Ustawa przewiduje również możliwość wprowadzenia przepisów karnych.

Dwór w Zbydniowie znajduje się nieopodal remizy Ochotniczej Straży Pożarnej. Budynek zazwyczaj jest niewidoczny, bo zasłaniają go drzewa. Ale wraz z opadaniem liści, można dojrzeć jego zarys. - To przykre, że ktoś kupuje zabytek i rozpoczyna prace bez zgody konserwatora - mówi nam jeden z mieszkańców.

Pierwsze informacje na temat dworu w Zbydniowie pochodzą z 1764 roku, prawdopodobnie zbudowano go na przełomie XVII i XVIII wieku. Jest to drewniany, klasycystyczny budynek w kształcie prostokąta, parterowy, dwutraktowy z czterokolumnowym portykiem o trójkątnym naczółku od frontu, kryty dwuspadowym dachem o konstrukcji krokwiowo-płatwiowej, kryty dachówką. Ściana południowa i część ściany wschodniej wykonane są w konstrukcji zrębowej, uszczelnione warkoczami ze słomy. Dwór otoczony jest parkiem ze starodrzewem i aleją grabową. - W parku znajdują się niezwykłe okazy starodrzewia. Jest to cenne założenie dla dziedzictwa kulturowego — zwraca szefowa tarnowskiej delegatury konserwatora zabytków.

Obiekt wraz z przyległym do niego parkiem jest wpisany do rejestru zabytków decyzją z 1969 r.

Jak podaje serwis Visitmalopolska, w XIV wieku dobrami zbydniowskimi władali rycerze z rodu Zbigniewskich. Z biegiem lat dwór kilkakrotnie zmieniał właścicieli. Pod koniec XVI wieku zarządzały nim rody Wieruskich i Gabońskich. Dwór zniszczony został w czasie rabacji chłopskiej w 1846 roku, ale szczęśliwie budynek odbudowano. W 1855 roku posiadłość należała do rodziny Gąsiorowskich, później do Marii Popielowej, następnie do 1980 roku do rodziny Sadowskich. Pod koniec XX wieku poddano go renowacji. Dziś jest własnością prywatną państwa Laskowskich, którzy prowadza intensywne prace remontowe i konserwatorskie, niestety dworu nie można zwiedzać.

Reakcja rynku pracy na inflację